Thuốc Minocycline

Thuốc Minocycline là gì | Dạng thuốc| Chỉ định | Liều dùng | Quá liều | Chống chỉ định | Tác dụng phụ | Lưu ý | Tương tác | Bảo quản | Dược lý | Dược động học

Thuốc Minocycline là gì? Tác dụng thuốc Minocycline, cách dùng, liều dùng, công dụng? Hướng dẫn sử dụng thuốc Minocycline bao gồm chỉ định, chống chỉ định, tác dụng, tác dụng phụ và các lưu ý khi dùng thuốc Minocycline. Thông tin dưới đây được biên tập và tổng hợp từ Dược thư quốc gia Việt Nam - Bộ Y tế mới nhất, Thuốc biệt dược và các nguồn uy tín khác.

Nếu bạn là chuyên gia, tham khảo thông tin Minocyclin trong Dược thư Quốc gia Tại đây

Minocycline là thuốc gì?

Thuốc Minocycline là Thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng virus,kháng nấm. Thuốc Minocycline chứa thành phần Minocycline và được đóng gói dưới dạng Minocin, Minocin, Minocyclin Stada 50mg, Borymycin capsule, Minolox-100, Minolox-50

   

Thuốc gốc	Thuốc Minocycline ®
Nhóm thuốc	Thuốc trị ký sinh trùng, chống nhiễm khuẩn, kháng virus,kháng nấm
Thành phần	Minocycline
Dạng thuốc	Minocin, Minocin, Minocyclin Stada 50mg, Borymycin capsule, Minolox-100, Minolox-50
Tên biệt dược	minocyclin
Biệt dược mới	Borymycin; Minocin

Dạng thuốc và hàm lượng

Những dạng và hàm lượng thuốc Minocycline

Thuốc Minocycline: Minocin, Minocin, Minocyclin Stada 50mg, Borymycin capsule, Minolox-100, Minolox-50

Chỉ định

Đối tượng sử dụng thuốc Minocycline

Khi penicillin bị chống chỉ định, Minocycline là thuốc được chọn thay thế để điều trị các trường hợp nhiễm trùng sau đây:
– Nhiễm Neisseria gonorrhoeae ở phụ nữ.
– Bệnh giang mai.
– Ghẻ cóc do Treponema pertenue.
– Bệnh nhiễm Listeria.
– Bệnh than do Bacillus anthracis.
– Viêm họng Vincent’s.
– Fusobacterium fusiforme.
– Bệnh do Actinomyces israelli.
– Những nhiễm trùng do Clostridium.
– Viêm nang lông.
– Ðiều trị phòng ngừa cho người mang mầm bệnh Neisseria meningitidis không triệu chứng lâm sàng nhằm loại trừ vi trùng này từ vùng mũi hầu. Nên làm các xét nghiệm chẩn đoán như xác định type huyết thanh, tính nhạy cảm của vi trùng để đánh giá mức độ nhiễm và chọn cách điều trị đúng. Việc dùng Minocycline để điều trị phòng ngừa chỉ nên dành cho những trường hợp có nguy cơ cao viêm màng não do meningococci. (Minocin uống không chỉ định điều trị nhiễm trùng do meningococci).
– Mặc dù chưa có nghiên cứu so sánh về hiệu quả lâm sàng, nhưng một số dữ kiện lâm sàng đã chứng minh rằng Minocycline có hiệu quả tốt trong điều trị nhiễm trùng do Mycobacterium marium.
Các nhiễm trùng toàn thân do vi khuẩn nhạy cảm:
– Sốt chấm núi Rocky.
– Sốt thương hàn.
– Sốt Q.
– Sốt do Rickettsiae.
– Nhiễm trùng đường hô hấp do Mycoplasma pneumoniae.
– Viêm hạch bạch huyết do Chlamydia trachomatis.
– Sốt vẹt (ornithocis) do Chlamydia psittaci.
– Bệnh mắt hột do Chlamydia trachomatis, mặc dù vi trùng không có trong chất bài tiết, đánh giá bằng MD huỳnh quang.
– Viêm kết mạc do Chlamydia trachomatis.
– Viêm niệu đạo không do lậu cầu, viêm nội mạc cổ tử cung, viêm trực tràng ở người lớn do Ureaplasma urealyticum hoặc Chlamydia trachomatis.
– Sốt tái phát do Borrelia recurrentis.
– Bệnh hạ cam do Haemophilus ducreyi.
– Dịch hạch do Yersinia pestis.
– Bệnh thỏ do Francisella tularensis.
– Dịch tả Vibrio cholerae.
– Nhiễm Campylobacter fetus.
– Bệnh Brucell (dùng kèm streptomycin).
– Nhiễm Bartonella bacilliformis.
– U hạt vùng bẹn do Calymmatobacterium granulomatis.
Minocycline được chỉ định trong các trường hợp nhiễm trùng sau đây khi đã kiểm tra tính nhạy cảm của vi khuẩn:
Vi khuẩn Gr(-): Escherichia coli, Enterobacter aerogenes, Shigella species, Acinetobacter species; nhiễm trùng đường hô hấp do Haemophilus influenza; nhiễm trùng đường hô hấp hay nhiễm trùng đường niệu do Klebsiella species.
Vi khuẩn Gr(+):
– Nhiễm trùng đường hô hấp trên do Streptococcus pneumoniae.
– Nhiễm trùng da và các cấu trúc da do Staphylococcus aureus. Minocycline không phải là thuốc được chọn ưu tiên điều trị các loại nhiễm trùng do Staphylococci.
– Viêm niệu đạo không biến chứng ở nam giới do nhiễm Neisseria gonorrhoeae và các nhiễm trùng khác do gonococcus mà không dùng được penicillin.

Tuân thủ sử dụng thuốc theo đúng chỉ định(công dụng, chức năng cho đối tượng nào) ghi trên tờ hướng dẫn sử dụng thuốc Minocycline hoặc tờ kê đơn thuốc của bác sĩ.

Liều dùng và cách dùng

Liều dùng Minocycline

Liều dùng và số lần dùng của Minocycline khác với những tetracycline khác. Vượt quá liều đề nghị có thể đưa đến tăng nguy cơ tác dụng phụ.
Viên Minocycline nên được uống ít nhất 1 giờ trước bữa ăn hoặc 2 giờ sau bữa ăn.
Việc điều trị nên được tiếp tục ít nhất 24-48 giờ sau khi giảm các triệu chứng nhiễm trùng và sốt.
Trong điều trị nhiễm Streptococcus, thời gian điều trị tối thiểu là 10 ngày.
Người lớn:
Liều thông thường của Minocycline là 100mg mỗi 12 giờ. Cách khác, nếu thích uống nhiều lần hơn, uống 50mg mỗi lần, 4 lần/ngày.
Mụn trứng cá thông thường: 100mg mỗi ngày 1 liều duy nhất hoặc chia nhiều liều. Thời gian điều trị thay đổi tùy vào sự đáp ứng. Minocycline đã dược dùng điều trị an toàn cho bệnh nhân bị mụn trong suốt thời gian trên 6 tháng.
Viêm niệu đạo không do lậu cầu: 100mg mỗi ngày, liều duy nhất hoặc chia nhiều liều, điều trị suốt 10-14 ngày.
Bệnh lậu: Ðàn ông trưởng thành: 200mg liều khởi đầu, tiếp theo 100mg mỗi 12 giờ, ít nhất 4 ngày, cấy nước tiểu kiểm tra trong vòng 2-3 ngày sau khi ngưng thuốc. Phụ nữ trưởng thành: Ðược điều trị 10-14 ngày với liều tương tự như chỉ định cho đàn ông.
Nhiễm trùng toàn thân: Liều thường dùng của Minocycline là 100mg mỗi 12 giờ.
Dự phòng cho người nhiễm não mô cầu không triệu chứng: 100mg, 2 lần/ngày trong suốt 5 ngày, sau đó thường kèm theo một đợt điều trị Rifampicin.
Bệnh giang mai: Liều thông thường của Minocycline được uống trong suốt thời gian 10-15 ngày, tiếp theo đề nghị làm xét nghiệm kiểm tra.
Nhiễm M. marinum: Mặc dù không xác định được liều tối ưu, nhưng liều đề nghị là 100mg, ngày 2 lần suốt 6-8 tuần hữu hiệu trong chừng mực một số trường hợp.
Trẻ em:
Liều Minocycline đề nghị cho trẻ em trên 8 tuổi là 50mg mỗi 12 giờ. Minocin không được đề nghị cho trẻ em dưới 8 tuổi.
Người già:
Minocycline có thể được dùng với liều đề nghị như trên cho người già ngay cả người suy giảm chức năng thận nhẹ đến vừa.
Uống một lượng nước đầy đủ cùng với viên nang/viên nén thuốc nhóm tetracycline được đề nghị để giảm nguy cơ kích thích và loét thực quản. Với bệnh nhân suy giảm chức năng thận tổng liều nên được giảm bằng cách giảm liều mỗi lần dùng và/hoặc kéo dài thời gian giữa các liều.

Cần áp dụng chính xác liều dùng thuốc Minocycline ghi trên bao bì, tờ hướng dẫn sử dụng thuốc hoặc chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Không tự ý tính toán, áp dụng hoặc thay đổi liều dùng.

Quá liều, quên liều và xử trí

Nên làm gì trong trường hợp quá liều thuốc Minocycline

Nên ngưng thuốc, điều trị triệu chứng kết hợp các biện pháp hỗ trợ.

Những loại thuốc kê đơn cần phải có đơn thuốc của bác sĩ hoặc dược sĩ. Những loại thuốc không kê đơn cần có tờ hướng dẫn sử dụng từ nhà sản xuất. Đọc kỹ và làm theo chính xác liều dùng ghi trên tờ đơn thuốc hoặc tờ hướng dẫn sử dụng thuốc. Khi dùng quá liều thuốc Minocycline cần dừng uống, báo ngay cho bác sĩ hoặc dược sĩ khi có các biểu hiện bất thường.

Lưu ý xử lý trong thường hợp quá liều

Những biểu hiện bất thường khi quá liều cần thông báo cho bác sĩ hoặc người phụ trách y tế. Trong trường hợp quá liều thuốc Minocycline có các biểu hiện cần phải cấp cứu: Gọi ngay 115 để được hướng dẫn và trợ giúp. Người nhà nên mang theo sổ khám bệnh, tất cả toa thuốc/lọ thuốc đã và đang dùng để các bác sĩ có thể nhanh chóng chẩn đoán và điều trị

Nên làm gì nếu quên một liều thuốc Minocycline

Thông thường các thuốc có thể uống trong khoảng 1-2 giờ so với quy định trong đơn thuốc. Trừ khi có quy định nghiêm ngặt về thời gian sử dụng thì có thể uống thuốc Minocycline sau một vài tiếng khi phát hiện quên. Tuy nhiên, nếu thời gian quá xa thời điểm cần uống thì không nên uống bù có thể gây nguy hiểm cho cơ thể. Cần tuân thủ đúng hoặc hỏi ý kiến bác sĩ trước khi quyết định.

Chống chỉ định

Những trường hợp không được dùng thuốc Minocycline

Chống chỉ định cho người phản ứng với tetracycline.

Thông thường người mẫn cảm dị ứng với bất cứ chất nào trong thành phần của thuốc thì không được dùng thuốc. Các trường hợp khác được quy định trong tờ hướng dẫn sử dụng thuốc hoặc đơn thuốc bác sĩ. Chống chỉ định thuốc Minocycline phải hiểu là chống chỉ định tuyệt đối, tức là không vì lý do nào đó mà trường hợp chống chỉ định lại linh động được dùng thuốc.

Tác dụng phụ

Những tác dụng phụ khi dùng Minocycline

Do Minocycline uống hấp thu gần như hoàn toàn nên tác dụng phụ trên các đoạn ruột thấp đặc biệt là tiêu chảy rất ít thấy. Những tác dụng phụ sau đây đã được quan sát thấy trên bệnh nhân uống Minocycline:

Trên đường ruột: Chán ăn, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, viêm thanh thiệt, nuốt khó, viêm ruột, viêm tụy và các tổn thương viêm (bệnh do Monilia) trong vùng sinh dục-trực tràng, tăng các men gan và hiếm hơn là viêm gan đã được báo cáo. Một số trường hợp hiếm, viêm thực quản và loét thực quản đã được báo cáo trên bệnh nhân sử dụng Minocycline dạng viên nhộng và viên nén. Phần lớn những bệnh nhân này uống thuốc ngay trước khi đi ngủ.

Trên da: Nổi mẩn dạng hồng ban, hồng ban đa dạng, hội chứng Stevens Johnson và viêm da tróc vẩy hiếm xuất hiện. Nhạy cảm ánh sáng. Xạm da và niêm mạc.
Ðộc tính thận: Tăng BUN có liên quan đến liều lượng.

Phản ứng tăng cảm: Nổi mề đay, phù mạch máu thần kinh, đau nhiều khớp, phản vệ, mẩn đỏ dạng phản vệ, viêm màng ngoài tim, làm nặng thêm Lupus ban đỏ hệ thống và hiếm hơn thâm nhiễm Eosinophil.

Máu: Thiếu máu huyết tán, giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu Neutrophil và Eosinophil.
Hệ thần kinh trung ương: Thóp phồng ở trẻ em và bướu giả đại não ở người lớn (tăng áp lực nội sọ lành tính).

Các tác dụng phụ khác:
– Khi dùng thời gian quá lâu tetracycline gây đổi màu tuyến giáp thành nâu đen khi quan sát trên kính hiển vi. Không gây bất thường chức năng tuyến giáp ở người.
– Ðổi màu răng ở trẻ dưới 8 tuổi, hiếm gặp ở người lớn.

Thông thường những tác dụng phụ hay tác dụng không mong muốn (Adverse Drug Reaction - ADR) tác dụng ngoài ý muốn sẽ mất đi khi ngưng dùng thuốc. Nếu có những tác dụng phụ hiếm gặp mà chưa có trong tờ hướng dẫn sử dụng. Thông báo ngay cho bác sĩ hoặc người phụ trách y khoa nếu thấy nghi ngờ về các những tác dụng phụ của thuốc Minocycline

Thận trọng và lưu ý

Những lưu ý và thận trọng trước khi dùng thuốc Minocycline

Tổng quan:
Cũng như đối với các chế phẩm kháng sinh khác, sử dụng thuốc này có thể tạo nên sự tăng quá mức các loại vi sinh vật không nhạy cảm kể cả nấm. Nếu xuất hiện bội nhiễm phải ngưng thuốc và điều trị thích hợp.

U giả đại não (tăng áp lực nội sọ lành tính) ở người trưởng thành biểu hiện lâm sàng thường gặp là nhức đầu và nhìn mờ, ở trẻ em biểu hiện là thóp phồng. Trong cả hai trường hợp này và các triệu chứng liên quan thường biến mất nhanh sau khi ngưng tetracycline, khả năng bị di chứng lâu dài vẫn có thể xảy ra.

Thông tin cho bệnh nhân:
– Biểu hiện tăng nhạy cảm ánh sáng đã xảy ra trong vài trường hợp dùng tetracycline, hiếm xảy ra với Minocycline. Bệnh nhân tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng hoặc tia cực tím nên được thông báo trước là phản ứng này có thể xảy ra khi dùng thuốc, và nên ngưng điều trị khi dấu hiệu nổi mẩn đỏ da đầu tiên xuất hiện.

– Những bệnh nhân có triệu chứng ở hệ thần kinh trung ương, phải cẩn thận khi lái xe hoặc điều khiển máy móc trong lúc đang uống minocycline.
– Dùng chung tetracycline và thuốc ngừa thai uống làm giảm hiệu quả thuốc ngừa thai.

Các xét nghiệm cần thiết:
Trong bệnh hoa liễu khi nghi ngờ có giang mai đi kèm thì nên soi kính hiển vi nền đen trước khi bắt đầu điều trị và làm xét nghiệm máu lặp lại mỗi tháng trong ít nhất 4 tháng.
Khi điều trị lâu dài, nên làm xét nghiệm định kỳ để đánh giá chức năng các hệ cơ quan như hệ tạo máu, thận và gan.

Sử dụng cho trẻ em:
Hiệu quả và độ an toàn cho trẻ em dưới 8 tuổi chưa được nghiên cứu.

LÚC CÓ THAI VÀ LÚC NUÔI CON BÚ
Lúc có thai:
Ảnh hưởng của Minocycline trên quá trình mang thai và sinh sản hiện chưa được biết.

Lúc nuôi con bú:
Tetracycline được tiết ra trong sữa. Do khả năng xuất hiện những phản ứng phụ trầm trọng cho trẻ bú sữa mẹ có tetracycline, nên phải cân nhắc xem có cần ngưng thuốc hay không và nên tính toán cả tầm quan trọng của thuốc đối với người mẹ.

Những đối tượng cần lưu ý trước khi dùng thuốc Minocycline: người già, phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú, trẻ em dưới 15 tuổi, người suy gan, suy thận, người mẫn cảm dị ứng với bất cứ chất nào trong thành phần của thuốc… Hoặc đối tượng bị nhược cơ, hôn mê gan, viêm loét dạ dày.

Lưu ý thời kỳ mang thai

Bà bầu mang thai uống thuốc Minocycline được không?

Luôn cân nhắc và hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng thuốc. Các thuốc dù đã kiểm nghiệm vẫn có những nguy cơ khi sử dụng.

Lưu ý thời kỳ cho con bú

Bà mẹ cần cân nhắc thật kỹ lợi ích và nguy cơ cho mẹ và bé. Không nên tự ý dùng thuốc khi chưa đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và chỉ dẫn của bác sĩ để bảo vệ cho mẹ và em bé.

Tương tác thuốc

Thuốc Minocycline có thể tương tác với những thuốc nào?

Vì Tetracycline làm giảm hoạt tính của prothrombin trong huyết tương nên bệnh nhân đang điều trị chống đông phải được giảm liều thuốc chống đông.
Vì trụ sinh có thể ảnh hưởng lên hiệu quả của penicillin nên tránh dùng chung thuốc tetracycline với penicillin.
Các thuốc antacid chứa nhôm, canxi hoặc magnesium hoặc các chế phẩm có chứa sắt làm giảm sự hấp thu các thuốc nhóm tetracycline.
Dùng tetracycline cùng với methroxyflurane có thể gây nhiễm độc thận trầm trọng.
Dùng chung tetracycline và thuốc ngừa thai uống làm giảm hiệu quả thuốc ngừa thai, gây chảy máu giữa kỳ kinh.
Ảnh hưởng trên xét nghiệm cận lâm sàng:
Minocycline làm tăng giả tạo lượng catecholamin trong nước tiểu do ảnh hưởng lên quá trình phát huỳnh quang.

Cần nhớ tương tác thuốc với các thuốc khác thường khá phức tạp do ảnh hưởng của nhiều thành phần có trong thuốc. Các nghiên cứu hoặc khuyến cáo thường chỉ nêu những tương tác phổ biến khi sử dụng. Chính vì vậy không tự ý áp dụng các thông tin về tương tác thuốc Minocycline nếu bạn không phải là nhà nghiên cứu, bác sĩ hoặc người phụ trách y khoa.

Tương tác thuốc Minocycline với thực phẩm, đồ uống

Cân nhắc sử dụng chung thuốc Minocycline với rượu bia, thuốc lá, đồ uống có cồn hoặc lên men. Những tác nhân có thể thay đổi thành phần có trong thuốc. Xem chi tiết trong tờ hướng dẫn sử dụng hoặc hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ để biết thêm chi tiết.

Dược lý và cơ chế

Tương tác của thuốc Minocycline với các hệ sinh học

Minocycline là kháng sinh bán tổng hợp nhóm tetracyclin, có phổ rộng, dùng phổ biến chữa chứng cá.

Mỗi thuốc, tuỳ theo liều dùng sẽ có tác dụng sớm, đặc hiệu trên một mô, một cơ quan hay một hệ thống của cơ thể, được sử dụng để điều trị bệnh, được gọi là tác dụng chính.

Dược động học

Tác động của cơ thể đến thuốc Minocycline

Minocycline hấp thu tốt qua đường tiêu hoá, khuếch tán tốt vào các mô.
Minocycline gây nên sự sẩm màu của tuyến giáp trạng của động vật thí nghiệm (chuột, heo con, chó và khỉ). Ở chuột, điều trị lâu dài bằng Minocycline tạo ra bướu cổ bởi việc gia tăng hấp thụ các phóng xạ Iodine và bằng chứng của việc sinh bướu tuyến giáp. Minocycline còn gây tăng sản tuyến giáp ở chuột và chó.

Khi cho người bình thường tình nguyện uống một liều duy nhất 2 viên nén Minocycline HCl 100mg, sau 1 giờ nồng độ trong huyết thanh đạt được khoảng 0,74mcg/l đến 4,45mcg/ml (trung bình 2,24mcg/ml). Sau 12 giờ, khoảng từ 0,35mcg/l đến 2,36mcg/ml (trung bình 1,25mcg/ml). Thời gian bán hủy từ 11 đến 17 giờ. Khi viên nén minocycline HCl được uống cùng với sữa, mức độ hấp thụ giảm khoảng 33%, nồng độ đỉnh trong huyết thanh giảm khoảng 32% và chậm lại 1 giờ.

Thời gian bán hủy của Minocycline HCl khoảng từ 11 đến 16 giờ khi bệnh nhân có rối loạn chức năng gan, và từ 18 đến 69 giờ khi bệnh nhân bị rối loạn chức năng thận. Sự hiện diện của Minocycline trong phân và nước tiểu bằng 1/3 đến 1/2 các tetracycline khác.

Khi cho người bình thường tình nguyện uống một liều duy nhất 2 viên nang Minocycline 100mg, sau 1giờ nồng độ trong huyết thanh đạt được khoảng 0,74mcg/l đến 4,45 mcg/ml (trung bình 2,24mcg/ml). Sau 12 giờ, khoảng 0,34mcg/l đến 2,36mcg/ml (trung bình 1,25mcg/ml). Thời gian bán hủy từ 11 đến 17 giờ trên bệnh nhân rối loạn chức năng gan, và từ 18 đến 69 giờ trên bệnh nhân rối loạn chứng năng thận. Sự hiện diện của minocycline trong phân và nước tiểu bằng 1/3 đến 1/2 các tetracycline khác.

Động học của sự hấp thu, phân phối, chuyển hóa và thải trừ thuốc để biết cách chọn đường đưa thuốc vào cơ thể (uống, tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch...), số lần dùng thuốc trong ngày, liều lượng thuốc tuỳ theo từng trường hợp (tuổi, trạng thái bệnh, trạng thái sinh lý...)

Bảo quản

Nên bảo quản thuốc Minocycline như thế nào?

Giữ ở nhiệt độ phòng 15-30 độ C.

Đọc kỹ hướng dẫn thông tin bảo quản thuốc ghi trên bao bì và tờ hướng dẫn sử dụng thuốc Minocycline. Kiểm tra hạn sử dụng thuốc. Khi không sử dụng thuốc cần thu gom và xử lý theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc người phụ trách y khoa. Các thuốc thông thường được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh tiếp xúc trực tiêp với ánh nắng hoặc nhiệt độ cao sẽ có thể làm chuyển hóa các thành phần trong thuốc.